حال سوالی که ممکن است در این زمینه به ذهن خطور کند این باشد که اساسا این دو عنوان چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟ پیش از پاسخ به این سوال لازم به ذکر است که وکیل پایه یک و پایه دو دادگستری هردو این اجازه را دارند که در زمینه انجام وکالت در امور حقوقی فعالیت نمایند ولی در بعضی امور با یکدیگر تفاوت دارند. ما در موسسه حقوقی صدای وکلا قصد داریم با ارائه خدمات حقوقی به صورت تلفنی و آنلاین و با صرفه جویی در وقت و هزینه شما و با کادر متخصصانی مجرب که شامل وکلا و کارشناسان حقوقی، بهترین خدمات را به شما ارائه دهیم. وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده اند، به عنوان وکیل ایثارگران و بسیجیان در مراجع قضایی حاضر شده و خود را با نام وکیل حمایتی معرفی می کنند.
- اگر وکالت در جلسه دادرسی داده شود، مراتب در صورتجلسه قید و به امضای موکل می رسد و چنانچه موکل در زندان باشد، رئیس زندان یا معاون وی باید امضا یا اثر انگشت او راتصدیق نمایند.
- 1-وكيل شخصی است كه به جای موكل «كسی كه وكيل را انتخاب می كند و به او وكالت می دهد» امری را انجام میدهد حال وکالت می تواند با سند عادی «غيررسمی» و يا وکالت با سند رسمی «تنظیم شده در دفتر اسناد رسمي» داده شود،.
- به همین خاطر است که توصیه میشود به جای اینکه خودتان در دادگاه حاضر شوید و درخواستتان را برای طلاق و… مطرح کنید، از وکلای حرفه‌ای این حوزه مانند وکلای موسسه دادنیک کمک بگیرد.
- برای جذب وکلا از سوی قوه قضاییه، نهادی با عنوان مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه تشکیل شده است که پس از مدتی به کانون ملی مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان تغییر نام داد.
- چنانچه شخصی مدعی مالکیت بود و ملک هم در دفتر املاک به نام وی ثبت شده بود و در بازداشت هم نبود، اداره ثبت اسناد و املاک پاسخ را به دفتر اسناد رسمی می فرستد و سند رسمی بر اساس آن به نام خریدار نوشته می شود.
هدف ما در برترین وکیل، معرفی بهترین و مجرب ترین وکلای دعاوی خانواده، کیفری، ملکی، حقوقی، مهاجرت و … در سراسر ایران می باشد. همان طور که پیش تر به آن اشاره شد وکیل، نماینده یا جانشین کسی است که از سوی شخصی دیگر اعم از حقوقی یا حقیقی به موجب عقد وکالت برای انجام کاری مأمور شود. البته صحت این قرارداد مطلق نیست و هریک از وکیل و موکل باید دارای شرایط قانونی باشند . همچنین در برخی موارد مباشرت شخص شرط است و این امور نمیتواند توسط وکیل انجام شود مثل سوگند.
اتفاق ناخوشایندی که وجود دارد این است که وکلا اقدام به قبول همه نوع دعوایی می‌نمایند تا حق الوکاله اخذ نمایند. اغلب افراد به وکلای جوان اطمینان می کنند و وکالت را یک مهارت و تجربه می دانند اما وکالت تلفیقی از تجربه و دانش است، چه بسا وکیل جوان با دانش خویش بتواند از وکلای قدیمی سبقت بگیرد. هر چند این روزها وکالت و شان وکیل در جامعه دست خوش مسائل تجاری شده است اما شاهد آن هستیم که در پرونده ای با حق الوکاله ای ناچیز وکیل در مقابل گلوله طرف مقابل کشته می شود و این وقایع سبب تمایز وکالت از سایر مشاغل قضایی است. 2- قابل دفاع بودن پرونده یعنی ممکن است شخص برای پرونده‌ای درخواست وکیل کند که هیچ نتیجه‌ای در بر ندارد و تنها باعث اتلاف وقت و هزینه میشود. بسته به میزان حق‌الوکاله، مبلغی از آن به عنوان پیش پرداخت به وکیل داده میشود و باقی مبلغ با توافق طرفین و طی مدت‌های تعیین شده و اقساطی پرداخت میشود.
وظایف وکیل پایه یک دادگستری
ما میخواهیم به مفهوم کلمه وکیل و اینکه در حقوق ایران وکالت به چند صورت انجام میگیرد و شکل های مختلف آن بپردازیم و به طور کلی بگوییم که وکالت چیست و وکیل کیست؟ شما ممکن است با شنیدن نام وکیل یا وکالت اکثر افراد به یاد وکیل دادگستری یا و کالت در دعاوی و دادگاه بیفتند. اما عقد وکالت معنای گسترده تری دارد و لزومی ندارد آن شخص که وکیل واقع میشود حتما وکیل دادگستری باشد. از این رو کسانی که قدرت پرداخت حق الوکاله ندارند می توانند از کانون وکلا یا هیئت اجرایی ماده 2 آیین نامه اجرایی ماده 187 و یا از روسای حوزه قضایی تقاضای وکیل معاضدتی نمایند به این شرط که دعوی واقعی بوده و راجع به شخص متقاضی باشد. وکیل معاضدتی منتخب ،مکلف است قرارداد حق الوکاله تنظیم کند و نسخه دوم قرارداد را با سررسید وکالت نامه به دبیرخانه معاضدت قضائی بفرستد و پس از خاتمه رسیدگی اگر موکل برنده دعوی شود و به اصطلاح محکوم له باشد یک پنجم حق الوکاله را وصول و به صندوق کانون پرداخت کند مگر این که ثابت نماید که دریافت حق الوکاله قانوناً ممکن نبوده است. در لایحه ی قانونی استقلال کانون وکلا و آیین نامه ی آن، نه صریحا و نه ضمنا ماده ی ۲ قانون وکالت را نسخ نکرده است و به هیچ وجه ناظر به وکالت های اتفاقی و پروانه ی وکالت اتفاقی نمی باشد.
به این معنا که بر اساس قوانین و مقررات ، تنها به اشخاصی وکیل اطلاق می شود که تحصیلات حقوقی لااقل در مقطع کارشناسی در یکی از رشته های حقوق یا فقه و حقوق داشته باشند و سپس در آزمون وکالت که توسط مرکز وکلای قوه قضاییه و یا کانون وکلای دادگستری برگزار شده است ، شرکت کرده باشند و با احراز نمره قبولی ، وارد دوره کارآموزی وکالت شده باشند . همچنین با معرفی شخص به‌عنوان وکیل تسخیری، وی نمیتواند مسئولیت محول شده را نپذیرد، زیرا که هر وکیل دادگستری در سال باید سه دفعه، تسخیرا و مجانا برای متهمین وکالت کند. البته اگر وکیل تسخیری مایل نباشد که به‌صورت رایگان وکالت کند، میتواند از دادگاه تقاضای حق‌الزحمه نماید و همان طور که ذکر شد، حق‌الوکاله‌ی وی از ردیف های مربوط به بودجه‌ی دادگستری پرداخت میشود و بر اساس مقدار کاری است که انجام شده و از تعرفه‌ی قانونی تجاوز نمی‌کند. اما وکلای دادگستری باید تمامی سعی و تلاش خود برای دفاع از متهم را به‌کار گیرند تا تفکر غالب بر اذهان عمومی مبنی بر اینکه وکلای تسخیری به این علت که رایگان عمل میکنند انگیزه ای برای حاکم شدن یا نشدن متهم ندارند یا به‌عبارتی وجدان کاری ندارند، کمرنگ شود. طبق اصول قانونی جمهوری اسلامی ایران غیر از وکلای دادگستری که دارای پروانه وکالت از کانون وکلای دادگستری می باشند هیچ شخصی نمی تواند در جلسات دادگاه برای دفاع از حقوق افراد حاضر شوند مگر به صورت اتفاقی (موقت ) و تحت شرایطی خاص وبه صورت محدود.
وکیل معاضدتی مکلف است با موکل قرارداد حق‌الوکاله تنظیم کند و نسخه‌ای از آن را برای واحد معاضدت قضایی واقع در کانون وکلا ارسال کند و در صورت اتمام دعوا و حاکم شدن موکل یا اخذ محکوم‌به، باید یک پنجم حق‌الوکاله را وصول و به صندوق کانون پرداخت کند مگر اینکه بتواند ثابت کند که دریافت حق‌الوکاله قانونا ممکن نیست . شخصی که کارآموز وکالت است در آزمون کارآموزی کانون وکلا دادگستری قبول شده است و پروانه کارآموزی را دریافت کرده است. این شخص میتواند حق وکالت بعضی از پرونده‌های حقوقی را داشته باشد و عرفا به عنوان وکیل شناخته میشود؛ اما کارآموز وکالت هنوز در آزمون نهایی کانون وکلا یا آزمون اختبار که در پایان دوره کارآموزی برگزار میشود قبول نشده است. بنابراین به صورت قانونی این فرد هنوز وکیل پایه یک دادگستری شناخته نمی‌شود و حدود اختیارات او از وکیل پایه یک دادگستری کمتر است. پس از قبولی در آزمون وکالت که به صورت تستی برگزار می شود به افراد پروانه کارآموزی وکالت داده می شود و افراد با پذیرش از یکی از دو نهاد کانون وکلای دادگستری و یا مرکز وکلای قوه قضاییه فرد می تواند تحت عنوان کارآموز به خدمات حقوقی به اشخاص بپردازد.
وکیل کیست؟
اگر این شخص به دفتر اسناد رسمی می رفت و درخواست تنظیم سند را می کرد چون از تکالیف قانونی و الزام آور سر دفتر است که از مراجع قانونی از جمله شرکت عمران شهر جدید صدرا استعلام نماید و سپس سند تنظیم نماید، هرگز زیان نمی دید. اشخاصی که توان مالی پرداخت حق الوکاله جهت اعطای وکالت در دفاع و پیگری پرونده را ندارند و یا اشخاصی که صرفاً قصد اطلاع حقوقی از روند دادرسی و بررسی پرونده را دارند می توانند با اعطای وکالت در مطالعه پرونده به وکیل دادگستری از مزایای این نوع وکالت بهره مند شوند. درخواست اخذ جواز وکالت اتفاقی باید توسط شخص متقاضی به عمل آمده باشد و در آن ضمن معرفی کامل خود و اعلام میزان تحصیلات و تجربیات و سایر جهات و دلایل احتمالی مؤثر در قضیه، مشخصات کامل و نشانی موکل و موکلین موردنظر و درجه ی قرابت آنان و نیز مشخصات موضوعی را که متقاضی قرار است طرح نماید یا عهده دار دفاع از آن شود، ثبت نماید. وکیل پایه یک موظف است که بعد از انعقاد قرارداد با موکلش نسبت به تنظیم دادخواست، شکوائیه و لوایح مرتبط با پرونده حقوقی اقدام کند. همچنین به جز در مواردی که عذر موجه از سمت وکیل وجود داشته باشد، او باید در جلسه دادگاه و جلسات دادرسی حاضر شود و از پرونده قضایی و موکلش دفاع کند.
وظایف مشاور حقوقی
اهمال،قصور وتقصیروکلای دادگستری درانجام وظایف خویش عمدتا تخلف انتظامی شمرده میشود وبنابراین مستوجب تعقیب انتظامی وتحمل کیفرانتظامی است،افزون برآن،ممکن است ازنظرمدنی وحتی کیفری موجب مسئولیت وکیل شود. علاوه بر اینها وکلا متعهد هستند که پس از تلاش برای حصول صلح و سازش میان طرفین دعوا و عدم امکان سازش ، تمامی پیگیری های لازم در راستای دفاع از موکل را انجام دهند ، ابلاغیه های دادگاه را بررسی کرده ، در دادگاه حضور یابند ، در صورت لزوم لایحه بفرستند و موکل را در جریان آخرین اطلاعات و روند کار پرونده قرار دهند . عامل بسیار مهم دیگری که روی این موضوع تاثیرگذار است نوع خدماتی است که شما از این وکلا دریافت می‌کنید.
به وکلایی که در دوران کارآموزی به وکالت می پردازند، وکیل کارآموز و یا کارآموز وکالت می گویند. البته در جرایمی که مجازات آن ها حسب مورد اعدام یا قصاص نفس یا سنگسارو یا حبس ابد است چنانچه متهم شخصاً وکیل معرفی نکند دادگاه مکلف است برای او وکیل تسخیری تعیین نماید حتی اگر شخص متهم چنین درخواستی را به عمل نیاورد. چنین استفاده نمود که گویا دیگر مجله خبری وکالت پروانه ی وکالت اتفاقی نباید صادر گردد، درصورتی که قانون و آیین نامه ی مزبور فقط ناظر به مقررات صدور پروانه ی اشتغال به وکالت است و شامل جواز وکالت اتفاقی که اشتغال محسوب نمی شود و برای مدت و موارد خاصی می باشد نیست. زیرا مشارالیه ظاهراً از حصر موارد صدور پروانه ی وکالت به آنچه در قانون استقلال کانون وکلا و آیین نامه ذکر شده است.
بعد از پایان مرحله‌ی کارآموزی، کارآموزان وکالت پروانه‌ی پایه دو دریافت می‌کردند و پس از دو سال می‌توانستند پروانه پایه یک دریافت نمایند. اما در سال 98 نحوه دریافت پروانه پایه یک وکالت در مرکز مشاوران قوه قضاییه با تغییرات قابل توجهی روبرو شده است. وکلای پذیرفته شده در آزمون وکالت کانون وکلا ، پس از طی دوران کارآموزی وکالت ، می بایست مجددا در آزمونی تحت عنوان آزمون اختبار شرکت کنند و قبول بشوند تا به آنها وکیل پایه یک دادگستری گفته شود . بنابراین هر شخصی که صرفا تحصیلات حقوقی داشته باشد ، وکیل نیست و تا قبل از احراز شرایط و شرکت در آزمون ، اگر قصد داشته باشد به امور حقوقی بپردازد ، تحت عنوان کارشناس حقوقی یا مشاور حقوقی شناخته می شود ؛ نه وکیل . آن دسته از وکلایی که از کانون وکلای دادگستری پروانه اخذ میکنند ابتدا به صورت ۲ سال کار آموزی دوره را طی میکنند و می‌توانند زیر نظر وکیل سرپرست نسبت به دفاع از حقوق موکل اقدام کنند و پس از طی ۲ سال و همچنین تایید صلاحیت علمی و گزینش‌های مربوطه موفق به اخذ پروانه وکالت پایه یک شوند.